همه ی ما مقاله های روانشناسی زیادی راجب به کودکان ودرک احساس آنها خوانده ایم . ولی آیا واقعا مفهوم را درک کردیم ؟ آیا در عمل میتوانیم اجرا کنیم ؟ این مقاله به شما یاد می دهد که چطور به صورت عملی این کار راانجام دهید و سعی می کنم به شما بگویم که باید احساسات کودکان را درک کنیم
هر گونه احساسی مجاز است، ولی عمل محدود است.
تا زمانی که کودک احساس درستی نداشته باشد نمی توانددرست فکر کند، و همینطور تا زمانی که کودک احساس درستی نداشته باشد نمی تواند درستعمل کند .
آیا واقعا واقعا پذیرفتن احساس کودک این قدر مهم است؟ زمانی که ما کودک بودیم، برای احساسات کودکان چندان ارزش قائل نمی شدند، یادم هست که می گفتند:
” هنوز بچه است، چه می فهمد، جوری رفتار می کند که انگار دنیا به اخر رسیده است و … “
در کودکی همیشه این احساس را داشتم که احساساتم زیاد جدی تلقی نمی شود. تا اینکه به سن بلوغ رسیدیم در ان موقع اغلب این جملات را می شنیدیم:
” هیچ دلیلی برای ناراحتی تو وجود نداره ، سر هیچ و پوچ این همه سر و صدا راه انداختی!
هرگز به این مطالب انقدر دقیق فکر نکرده بودم ولی الان در مقام یک مادر یا پدر یا روانشناس و مشاور کودک به ما گفته می شود که وظیفه مان اینست که کمک کنیم بچه ها بفهمند احساسات واقعی شان چیست چون برای انها مفید است که بدانند واقعا چه حس می کنند.
اسم این تکنیک را انعکاس احساس گذاشته ام . انعکاس احساس یعنی من میبینم چه احساسی داری آنرا درک می کنم و از طریق کلامی به تو منتقل می کنم و انتظار دارم اگر احساس تو را درست درک کرده ام آن را تایید کنی و اگر اشتباه است احساس واقعی خودت را به من بگویی . مثلا وقتی فرزند شما پازلی را به تنهایی درست کرده است و از این موفقیت خوشحال است به او بگویید :
” مثل اینکه این پازل را به تنهایی درست کردی، خیلی خوشحالی ؟ نه؟!” و یا اینکه ” حتما از اینکه دوستت نتوانسته است به جشن تولد تو بیاید خیلی ناراحتی؟”
حالا می توانید بفهمید که گرفتن آینه ایی در مقابل احساسات بچه چگونه می تواند مفید واقع شود . به جای اینکه مثل گذشته سعی کنید با دعوا و مرافه انکار احساسات کودکان قضیه را فیصله دهید ، می توانید با این روش جدید تعاملات و روابط خانوادگی را آرامتر و آسانتر کنیم.
دیروز صبح وقتی سر میز صبحانه دخترم گفت :” این تخم مرغ خیلی شله !” به جای یک نطق طولانی درباره ی اینکه او اصلا هیچ چیز نمی داند و این تخم مرغ ها به اندازهمان تخم مرغ های دیروز پخته اند به سادگی گفتم :”آهان، پس تو دوست داری تخم مرغت سفت تر باشه !”. این به مراتب آسانم تر بود و باعث شد موضوع تخم مرغ چندان بغرنج نشود.
والدین زیادی را در طول روز میبینم و مکالمات بین آنها و فرزندانشان توجهم را جلب می کند دیروز پسرکی در پارک به پدرش گفت:
“انگشتم،انگشتم درد میکند.”
پدرش پاسخ داد :” اینکه درد نداره یه خراش جزییه “. و پسر گریه کنان به دنبال او راه افتاد . در سوپرمارکتی دختری گفت :
” مامان گرممه !” مادرش گفت ” چطور گرمته ؟ اینجا که خنکه” .
در اسباب بازی فروشی کودکی به مادرش گفت :” مامان، این اردک کوچولو را نگاه کن ، خوشگل نیست ؟” و مادر پاسخ داد :”ای بابا، این برای یه بچه کوچیک خوبه، این جور اسباب بازی ها دیگه به درد تو نمی خوره.”
واقعا تعجب اور است که چطور این والدین ساده ترین احساس های کودک خود را نمی توانند درک کنند. درست است منظور بدی از گفتن آن جملات نداشتند، اما در واقع به طور مداوم به بچه هایشان می گفتند :
“تو نمی دونی چی میگی”
“تو احساس خودتو نمی فهمی”
“تونمی دونی چی می خوای”
برای آنکه بیش از این به خودم فشار نیاورم و روی شونه ی پدر مادر ها نزنم و به انها نگویم که در عوض می توانید بگویید :” وای ! دستت خراش افتاده . حتما درد هم می کنه.” و یا ” اینجا برای تو گرمه ! مگه نه ؟” و حتی ” چه اردک پشمالوی کوچولویی . مگه نه ؟!” تصمیم گرفتم این چند خط را بنویسم و از اهمیت انعکاس احساس در کودکان بگویم و اینکه چقدر یک تکنیک کوچک روابط و سبک زندگی شما را متفاوت خواهد کرد و چه آرامشی را به کودکان خود هدیه می دهید وقتی احساسات سعی می کنید به جای انکار احساسات انها درکشان کنید .
پدر و مادر عزیز هیچ وقت برای یک شروع خوب و مستمر دیرنیست. یادمان باشد کودکان انسانند.
نویسنده : ساجده ودودی